غربالگری سه ماهه اول بارداری
Double marker

برای هر خانم باردار به طور کلی احتمال داشتن فرزندی با نقایص مادرزادی وجود دارد.اگرچه این احتمال خیلی زیاد نیست اما با انجام تست های غربالگری می توان تا حد زیادی به میزان واقعی این احتمال پی برد.

نقایصی که در تست های غربالگری دوران بارداری بررسی می شوند عبارتند از:
اختلالات کروموزومی از قبیل سندرم داون و تریزومی 18 و تریزومی 13.
اختلالات ساختمانی از قبیل نقص لوله عصبی

تست های غربالگری شانس یا احتمال این که جنین یکی از چند بیماری مشخص را داشته باشد نشان می دهد. در واقع این تست به طور یقین نمی تواند به ما بگوید که آیا نوزاد شما مشکل دارد یا نه.اگر نتیجه تست مثبت باشد این بدین معنی است که احتمال وجود نقص بالاتر از دیگران است.به همین خاطر پزشک شما ممکن است برای شما تست‌های تشخیصی انجام دهد تا از بابت سالم بودن جنین مطمئن شود.
اگر نتیجه تست غربالگری منفی شود این بدین معنی است که احتمال وجود نقص در نوزاد شما هنگام تولد آنقدر پایین است که احتیاج به پیگیری ندارد. لیکن تضمینی وجود ندارد که شما یک نوزاد طبیعی داشته باشید.
مزیت تست‌های غربالگری این است که هیچ‌گونه ریسک سقط را به همراه ندارد و صدمه‌ای به جنین نمی‌رساند.

غربالگری سه ماهه اول بارداری یک تست ترکیبی شامل آزمایش خون مادر و سونوگرافی ( اندازه‌گیری NT و NB ) به همراه سن مادر است که بین 11 هفته و 6 روز بارداری تا 12 هفته و 6 روز بارداری قابل انجام بوده و به وسیله آن ریسک سندرم داون (تریزومی 21) و تریزومی 13 و 18 محاسبه می‌گردد.

اندازه‌گیری NT و NB در سونوگرافی

اندازه‌گیری NT با سونوگرافی خاصی که از 11 هفته و 6 روز بارداری تا 12 هفته و 6 روز بارداری قابل انجام است، صورت می‌گیرد. در این نوع سونوگرافی مقدار مایع در پشت گردن جنین که به آنNT می‌گویند، اندازه‌گیری می‌شود. تمام جنین‌ها در این قسمت دارای مقداری مایع هستند که این مقدار در جنین‌های مبتلا به سندرم داون تمایل به افزایش دارد. مشاهده تیغه استخوان بینی NB) (همزمان با NTانجام می شود. در صورتی که تیغه میانی اصلا تشکیل نشده باشد احتمال سندرم داون و سندرم ترنر داده می شود.

آزمایش خون مادر

در آزمایش خون مادر سطح دو ماده که معمولاً در خون تمامی زنان باردار یافت می‌شود مورد اندازه‌گیری قرار می‌گیرد:

FBHCG , PAPP-A

در بارداری‌های توام با ابتلاء جنین به سندرم داون مقدار دو ماده مزبور تمایل به خروج از مقادیر مورد انتظار را نشان می‌دهد.

مجموع نتایج NT، آزمایش خون مادر و سن مادر با یکدیگر تفسیر شده و یک ریسک عددی بدست می‌آید که بر اساس آن می‌توان تصمیم گرفت که قدم بعدی چیست.

پس از غربالگری سه ماهه اول

نتایج غربالگری سه ماهه اول به پزشک می‌گوید که آیا لازم است تست‌های تشخیصی نظیر آمنیوسنتز برای خانم باردار انجام شود یا خیر. اکثر زنان پس از انجام غربالگری نتایجی دریافت می‌کنند که برمبنای آنها نیاز به انجام تست‌های تشخیصی منتفی است، اما به زنانی که ریسک سندرم داون، تریزومی 18 و تریزومی 13 آنان که بیش از میزان نرمال باشد، انجام تست‌های تشخیصی نظیر آمنیوسنتز پیشنهاد می‌شود.

مزایای غربالگری سه ماهة اول

• انجام غربالگری دقیق‌تر و زودتر، که باعث ایجاد آرامش خاطر در بسیاری از زنان می‌شود.
• با انجام سونوگرافی NT امکان تشخیص بعضی از اختلالات بارز هنگام تولد وجود دارد.